1. Krótka historia DN – skąd się wzięła i dla kogo powstała?

Koncepcja działalności nierejestrowanej (DN) zrodziła się w 2018 r. jako element „Konstytucji Biznesu”. Pomysł był prosty: dajmy ludziom legalnie dorobić, bez biurokracji, zanim zdecydują się na pełne przedsiębiorstwo. Limit 50 % minimalnej pensji szybko okazał się zbyt niski, dlatego w 2023 r. podniesiono go do 75 %. Boom na DN wybuchł na dobre – jednoosobowi korepetytorzy, rękodzielnicy z Etsy i „złote rączki” masowo korzystali z tego statusu. Słabym punktem wciąż był fakt, że limit był miesięczny: jedno większe zlecenie w sezonie i… już musisz zakładać firmę.

Statystyka MF: w 2024 r. DN zgłosiło ponad 350 tys. osób, z czego 43 % zrezygnowało po przekroczeniu miesięcznego limitu przychodu.

2. Co dokładnie zmienia ustawa od 1 stycznia 2026 r.?

1. Limit kwartalny zamiast miesięcznego

   • 225 % minimalnego wynagrodzenia (potrójny próg).

   • Przy planowanej płacy minimalnej 4 666 zł oznacza to 10 498,50 zł brutto przychodu kwartalnie.*

2. Elektroniczna ewidencja sprzedaży

   • Koniec „gumowego zeszytu”. MF udostępni darmowy plik JPK_DN (Excel/CSV).

   • Obowiązek generowania JPK_DN co kwartał, ale tylko na żądanie urzędu.

3. Nowy symbol w PIT‑36

   • W deklaracji pojawi się odrębny wiersz „Działalność nierejestrowana – przychód kwartalny”.

4. Synchronizacja z KSeF

   • DN nie wchodzi do KSeF w 2026, ale już planowo od 2027 faktury generowane przez osoby w DN dla firm będą mogły „wpadać” do systemu automatycznie.

5. Szersze prawo do ulg

   • Ulga 4+ (rodziny wielodzietne), „Zero PIT” dla młodych i mam wracających do pracy – dostępne również dla DN.

*przyjęto wariant bez podwyżek; faktyczna wartość zostanie ogłoszona w IV kwartale 2025.

3. Limit kwartalny w praktyce – przykłady

Wniosek: jednorazowy „skok” nie eliminuje DN, o ile suma kwartału mieści się w progu.

4. Kto zyska najbardziej?

• Specjaliści projektowi – architekt, grafik czy copywriter realizujący duże zlecenia „na raty”.

• Rękodzielnicy sprzedający głównie na jarmarkach świątecznych (pik sprzedaży tylko w jednym miesiącu kwartału).

• Rolnicy‑hobbyści oferujący sezonowe przetwory lub kwiaty cięte.

• Student‑korepetytor – popyt na kursy wzrasta np. w trakcie sesji czy przed maturą.

5. Podatki i składki – co płacisz, a czego nie?

6. Nowa e‑ewidencja – co musi zawierać?

1. Numer kolejny transakcji

2. Data sprzedaży

3. Kwota brutto (zł i gr)

4. Forma płatności (gotówka, przelew, blik)

5. Kontrahent (dla osoby prywatnej można wpisać „osoba fizyczna”)

6. Adnotacja o wystawieniu faktury (TAK/NIE + nr faktury)

Tip Complex Finance: załóż darmowy arkusz w chmurze (Google Sheets lub Excel Online) i ustaw automatyczne sumowanie przychodów rocznych i kwartalnych – unikniesz nerwowego liczenia w ostatni dzień marca, czerwca, września, grudnia.

7. Strategia 3‑etapowa – jak nie przekroczyć limitu?

1. Prognoza

   • Oszacuj przychody na każdy miesiąc. Pamiętaj o sezonowości (np. korepetycje wzrost XI‑I; rynek ślubny V‑X).

2. Segmentacja usług

   • Jeśli wykonujesz różne prace, rozbij największe zlecenie na raty przeksięgowane na kolejny kwartał.

3. Automatyczne alerty

   • Ustaw regułę mailową w arkuszu (lub CRM), aby wysłała powiadomienie przy 80 % progu kwartalnego.

8. DN, a może jednak firma? – rozbudowana macierz decyzyjna

9. FAQ – pytania, które słyszymy najczęściej

1. Czy DN trzeba zgłaszać do ZUS?
   → Nie. Księgujesz tylko przychód, składek brak (ale i świadczeń emerytalnych brak!).

2. Co z rachunkiem w banku?
   → Formalnie możesz używać konta prywatnego, lecz bank może wymagać konta firmowego po przekroczeniu 30 transakcji/msc.

3. Kiedy muszę wystawić fakturę?
   → Zawsze, gdy kupującym jest firma lub osoba prywatna poprosi o nią w ciągu 3 miesięcy.

4. Czy mogę zatrudnić pomocnika?
   → Nie. DN dotyczy osoby fizycznej bez pracowników.

10. Checklist Complex Finance na 2026 r.

• Stworzona e‑ewidencja w chmurze

• Ustawione alerty progowe 80 % kwartalnego limitu

• Wiedza, jak wystawić fakturę (generator / program)

• Oszacowany roczny przychód vs. próg VAT 200 000 zł

• Plan B – switch do DG (Mały ZUS plus) przy przekroczeniu 2‑3 kwartalnych progów

Podsumowanie

Limit kwartalny to sygnał: państwo otwiera drzwi dla legalnego dorabiania na szerszą skalę. Ale im większa swoboda, tym łatwiej o potknięcie – a skarbówka otrzyma cyfrowe narzędzia kontroli naszych arkuszy.

Chcesz spać spokojnie, skupić się na pracy kreatywnej i nie liczyć nerwowo każdego „piku” sprzedażowego? Complex Finance ma gotowe rozwiązania – od szablonu e‑ewidencji w chmurze po kalkulator podatkowy DN/DG i pełną obsługę księgowo‑prawną w razie konwersji do działalności gospodarczej.

Zadzwoń lub napisz – pierwsza rozmowa gratis, a my pomożemy Ci wybrać ścieżkę, która realnie się opłaca.

Bo dobra księgowość to więcej niż liczby – to Twój spokój, Twój czas i Twój rozwój.

Zespół Complex Finance